ทุกวันนี้คงไม่มีใครไม่รู้จักโรคมะเร็ง โรคร้ายที่คร่าชีวิตคนไทยเป็นอันดับหนึ่ง โรคมะเร็งเป็นภัยเงียบที่อาจแฝงอยู่ในร่างกายของเราโดยไม่รู้ตัว แต่รู้หรือไม่ว่าร่างกายของเรามี “กองกำลังพิเศษ” ที่คอยปกป้องเราจากโรคร้าย รวมไปถึงเชื้อไวรัสและแบคทีเรียอื่น ๆ นี้ นั่นคือ NK Cell หรือ “เซลล์นักฆ่า”

NK Cell หรือ natural killer cells เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งที่มีบทบาทสำคัญในการ “ตรวจจับและทำลาย” เซลล์ที่ผิดปกติ เช่น เซลล์มะเร็ง หรือเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส ทำให้ NK Cell เป็นกุญแจสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกายแข็งแรง และลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง

NK Cell ทำงานโดยการ “ค้นหาและทำลาย” เซลล์เป้าหมายที่ผิดปกติได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ โดยไม่ต้องอาศัยการกระตุ้นจากภายนอก นอกจากนี้ NK Cell ยังสามารถ “กระตุ้นการทำงาน” ของเซลล์ภูมิคุ้มกันชนิดอื่นๆ ให้ทำงานร่วมกันในการกำจัดเซลล์ที่ผิดปกติได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ด้วยความสามารถอันโดดเด่นนี้ NK Cell จึงเป็นความหวังใหม่ในการป้องกันและรักษามะเร็ง และเป็นอนาคตของวงการแพทย์ที่กำลังได้รับความสนใจอย่างกว้างขวาง

NK Cell คืออะไร

NK Cell หรือ Natural Killer Cell คือเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์ (Lymphocyte) ที่มีบทบาทสำคัญในระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย 

โดยเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกันก่อเอง (Innate immunity) ทำหน้าที่ตรวจจับและทำลายเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเซลล์ที่ผิดปกติ เช่น เซลล์มะเร็ง โดยไม่จำเป็นต้องมีการกระตุ้นหรือเรียนรู้จากเซลล์อื่นก่อน จึงเปรียบเสมือนกองกำลังทหารด่านหน้าของร่างกายที่คอยปกป้องและกำจัดศัตรูที่เข้ามาคุกคามสุขภาพ ซึ่งแตกต่างจาก ภูมิคุ้มกันรับมา (Adaptive immunity) ที่ต้องอาศัยการเรียนรู้และจดจำสิ่งแปลกปลอมมาก่อน

NK Cell จึงมีความสามารถพิเศษในการตอบสนองต่อภัยคุกคามได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ทำให้เป็นองค์ประกอบสำคัญในการป้องกันและต่อสู้กับโรคร้ายต่างๆ ได้อย่างทันท่วงที

หน้าที่ของ NK Cell

NK Cell ถูกสร้างขึ้นที่ ไขกระดูก และเมื่อถูกสร้างเสร็จแล้วจะเคลื่อนที่ผ่าน กระแสเลือด ไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น ม้าม ต่อมน้ำเหลือง ตับ และ เนื้อเยื่อ อื่นๆ ทำหน้าที่เป็นกองกำลังสำคัญในระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย โดยมีบทบาทหลักในการ ตรวจจับและทำลายเซลล์ที่ผิดปกติ เช่น เซลล์มะเร็ง หรือเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือปรสิต

NK Cell ยังมีหน้าที่ กระตุ้นการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกัน ชนิดอื่นๆ เช่น T Cell และ B Cell ให้ทำงานร่วมกันในการกำจัดเซลล์ที่ผิดปกติได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น 

นอกจากนี้ NK Cell ยัง สร้างสารไซโตไคน์ (Cytokines) ซึ่งเป็นโปรตีนที่ทำหน้าที่ส่งสัญญาณและควบคุมการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้สามารถกำจัดเซลล์ที่ผิดปกติได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ

กลไกการทำงานของภูมิคุ้มกัน NK Cell

NK Cell มี “ตัวรับสัญญาณ” หลากหลายชนิดอยู่บนผิวเซลล์ ซึ่งตัวรับสัญญาณเหล่านี้ทำหน้าที่ตรวจจับ “สัญญาณอันตราย” ที่บ่งบอกว่าเซลล์นั้นผิดปกติและอาจเป็นอันตรายต่อร่างกาย

โดยปกติแล้ว เซลล์ปกติในร่างกายจะมี “โปรตีน MHC class I” อยู่บนผิวเซลล์ ซึ่งโปรตีนนี้ทำหน้าที่เป็น “สัญญาณปลอดภัย” ที่บอก NK Cell ว่าเซลล์นี้เป็นเซลล์ปกติ ไม่ต้องทำลาย

แต่ในเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส หรือเซลล์มะเร็ง โปรตีน MHC class I จะ “ลดลงหรือหายไป” ทำให้ NK Cell มองเห็น “สัญญาณอันตราย” และเข้าทำลายเซลล์นั้นทันที โดยเมื่อ NK Cell ตรวจพบเซลล์เป้าหมายที่ผิดปกติ จะทำการ “ปล่อยสารพิษ” เข้าไปในเซลล์เป้าหมาย เพื่อ “กระตุ้นให้เซลล์ทำลายตัวเอง” (Apoptosis) หรือ “ทำลายเซลล์โดยตรง” (Cytotoxicity)

นอกจากนี้ NK Cell ยังสามารถ “หลั่งสารไซโตไคน์” (Cytokines) ซึ่งเป็นโปรตีนที่ทำหน้าที่ส่งสัญญาณเรียก “เซลล์ภูมิคุ้มกัน” อื่นๆ เช่น T Cell และ B Cell ให้มาช่วยกันกำจัดเซลล์ที่ผิดปกติได้อีกด้วย

ปัจจัยที่ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของ NK Cell ลดลง

NK Cell หรือ “เซลล์นักฆ่า” แม้ว่าจะมีความสามารถในการกำจัดเซลล์ที่ผิดปกติได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ก็มีปัจจัยหลายประการที่อาจส่งผลให้ประสิทธิภาพการทำงานของ NK Cell ลดลง ได้แก่

• อายุที่มากขึ้น: เมื่ออายุมากขึ้น การทำงานของระบบภูมิคุ้มกันโดยรวม รวมถึง NK Cell จะลดลง ทำให้ร่างกายมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อและโรคต่างๆ ได้ง่ายขึ้น
• การพักผ่อนไม่เพียงพอ: การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอส่งผลต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ประสิทธิภาพของ NK Cell ลดลง
• การไม่ออกกำลังกาย: การออกกำลังกายช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันและเพิ่มจำนวน NK Cell ในร่างกาย การไม่ออกกำลังกายจึงอาจทำให้ประสิทธิภาพของ NK Cell ลดลงได้
• การรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ: การรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ เช่น อาหารที่มีไขมันสูง น้ำตาลสูง หรืออาหารแปรรูป อาจส่งผลเสียต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันและ NK Cell
• ความเครียดสะสม: ความเครียดเรื้อรังส่งผลให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่กดภูมิคุ้มกัน ทำให้ประสิทธิภาพของ NK Cell ลดลง
• โรคประจำตัว: โรคประจำตัวบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง หรือโรคหัวใจ อาจส่งผลต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันและ NK Cell
• การสัมผัสกับสารพิษหรือมลพิษ: การสัมผัสกับสารพิษจากสิ่งแวดล้อม เช่น มลพิษทางอากาศ สารเคมี หรือรังสี อาจส่งผลเสียต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันและ NK Cell

การดูแลสุขภาพให้แข็งแรง พักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และหลีกเลี่ยงจากความเครียด จะช่วยเสริมสร้างประสิทธิภาพการทำงานของ NK Cell และลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ ได้

บุคคลใดบ้างที่ควรประเมินระดับภูมิคุ้มกัน NK Cell

การตรวจประเมินระดับภูมิคุ้มกัน NK Cell เป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีความกังวลเกี่ยวกับสุขภาพ หรือผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ โดยเฉพาะโรคมะเร็งและโรคติดเชื้อ

• คนที่มีสุขภาพดีที่ต้องการตรวจติดตามการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน เพื่อประเมินความเสี่ยงในการเกิดโรคต่างๆ และวางแผนดูแลสุขภาพได้อย่างเหมาะสม
• คนที่มีอาการติดเชื้อบ่อยครั้ง เช่น เป็นหวัดบ่อย เป็นไข้หวัดใหญ่ หรือติดเชื้อไวรัสอื่นๆ บ่อยครั้ง ซึ่งอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ
• คนที่มีบุคคลในครอบครัวมีประวัติการเป็นโรคมะเร็ง เนื่องจากความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งอาจถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ การตรวจประเมินระดับภูมิคุ้มกัน NK Cell จะช่วยให้ทราบถึงความเสี่ยงและสามารถวางแผนป้องกันได้
• คนที่มีสภาวะอ่อนล้าเรื้อรัง ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของความผิดปกติในระบบภูมิคุ้มกัน
• คนที่มีประวัติการสูบบุหรี่จัด เนื่องจากบุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ทำให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง
• คนที่ต้องสัมผัสกับฮอร์โมนหรือมลพิษจากสิ่งแวดล้อมเป็นระยะเวลานาน ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน

นอกจากนี้ การตรวจประเมินระดับภูมิคุ้มกัน NK Cell ยังมีประโยชน์สำหรับผู้ที่ต้องการดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน เพื่อให้สามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตและเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงอยู่เสมอ

การตรวจ NK Cell Activity กับ NK Cell Count ต่างกันอย่างไร?

ในปัจจุบัน สถานพยาบาลในประเทศไทย เริ่มมีบริการตรวจ NK Cell Activity และ NK Cell Count เพื่อประเมินความสามารถในการทำงานของ NK Cell และความเสี่ยงในการเกิดโรคต่าง ๆ ซึ่งการตรวจทั้งสองแบบนี้มีความสำคัญและให้ข้อมูลที่แตกต่างกัน

การตรวจ NK Cell Count คือการตรวจนับจำนวน NK Cell ในเลือด ซึ่งบ่งบอกถึง ปริมาณ ของ NK Cell ในร่างกาย

การตรวจ NK Cell Activity คือการตรวจวัด ความสามารถในการทำงาน หรือ ประสิทธิภาพ ของ NK Cell ในการทำลายเซลล์ที่ผิดปกติ โดยจะวัดจาก ปริมาณสาร Interferon-gamma (IFN-gamma) ที่ NK Cell หลั่งออกมาเมื่อถูกกระตุ้น

ดังนั้น การตรวจทั้งสองแบบนี้จึงมีความสำคัญและให้ข้อมูลที่แตกต่างกัน ซึ่งแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะใช้ข้อมูลจากทั้งสองการตรวจนี้ประกอบกัน เพื่อประเมินสุขภาพของระบบภูมิคุ้มกันของคุณได้อย่างแม่นยำและครอบคลุมมากที่สุด

โดยทั่วไปแล้ว ค่า NK Cell Count ที่ดี ควรจะมากกว่า 150 cell/µL และค่า NK Cell Activity ที่ดี ควรอยู่ในช่วง 250-500 pg/mL แต่ค่านี้ อาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล และขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น อายุ สุขภาพโดยรวม และโรคประจำตัว การตรวจ NK Cell Activity และ NK Cell Count จึงควรทำภายใต้คำแนะนำและการวินิจฉัยของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้คุณได้รับการดูแลสุขภาพที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพมากที่สุด

การดูแลสุขภาพด้วย NK cell 

โดยทั่วไปแล้ว ค่า NK Cell Activity ที่ดี ควรอยู่ในช่วง 250-500 pg/mL และมีจำนวน NK Cell มากกว่า 150 cells/µL แต่อย่างไรก็ตาม ค่านี้ อาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล และขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น อายุ สุขภาพโดยรวม และโรคประจำตัว

ดังนั้น หากคุณมีค่า NK Cell Activity & NK Cell Count ที่น้อย และอยู่ในกลุ่มเสี่ยง เช่น มีอายุที่มากขึ้น มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ หรือมีประวัติครอบครัวเคยเป็นโรคมะเร็ง หรือเคยหายจากมะเร็งมาก่อน การเสริมสร้างประสิทธิภาพของ NK Cell เพื่อให้สามารถจัดการกับเซลล์ที่ผิดปกติได้ดียิ่งขึ้น ก็เป็นสิ่งที่ควรพิจารณา

ที่ S’rene by SLC เรามีบริการที่ตอบโจทย์ทั้งผู้มีความเสี่ยงต่ำ-ปานกลาง ไปจนถึงผู้มีความเสี่ยงสูง

• สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงต่ำ-ปานกลาง ขอแนะนำ ดริปวิตามินสูตร Super Antioxidant IV Drip ซึ่งอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดการอักเสบภายในร่างกาย เสริมสร้างประสิทธิภาพให้ร่างกายสามารถผลิต NK Cell ที่มีคุณภาพ และเสริมประสิทธิภาพให้ NK Cell ในร่างกายทำงานได้ดียิ่งขึ้น

• สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงสูงหรือเป็นโรคมะเร็ง นอกจากการดริปวิตามินสูตร Super Antioxidant แล้ว เรายังมี ภูมิคุ้มกันบำบัดด้วย NK Cell หรือ NK cell therapy คือ นวัตกรรมที่นำ NK Cell ของคุณมาเพิ่มประสิทธิภาพในการกำจัดเซลล์มะเร็งให้สูงขึ้น ก่อนนำกลับเข้าสู่ร่างกาย เพื่อเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง พร้อมต่อสู้กับเซลล์มะเร็งได้อย่างเต็มกำลัง

เสริมสร้างภูมิคุ้มกันด้วย NK Cell ที่ S’RENE คลินิกสุขภาพคนเมือง

NK Cell หรือ “เซลล์นักฆ่า” เปรียบเสมือนกองกำลังพิเศษในร่างกายของเรา คอยปกป้องเราจากภัยคุกคามต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือแม้แต่เซลล์มะเร็งร้าย อย่างไรก็ตาม ประสิทธิภาพของ NK Cell อาจลดลงได้จากหลายปัจจัย ทั้งอายุที่มากขึ้น ความเครียด พฤติกรรมการใช้ชีวิต หรือสภาพแวดล้อมที่เป็นพิษ

ดังนั้น การตรวจเช็กและเสริมสร้าง NK Cell ให้แข็งแรงจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ร่างกายเรามีภูมิคุ้มกันที่แข็งแกร่ง พร้อมรับมือกับทุกความท้าทาย

ที่ S’RENE คลินิกสุขภาพคนเมือง เราเข้าใจถึงความสำคัญของ NK Cell ต่อสุขภาพของคุณ เราจึงนำเสนอบริการตรวจระดับภูมิคุ้มกัน NK Cell Activity ที่แม่นยำ เพื่อให้คุณทราบถึงศักยภาพของ NK Cell ในร่างกาย

และสำหรับผู้ที่ต้องการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแกร่งยิ่งขึ้น เรามีบริการ Super Antioxidant IV Drip ที่จะช่วยฟื้นฟูและเสริมสร้างประสิทธิภาพของ NK Cell ให้ทำงานได้อย่างเต็มที่ และ NK Cell Therapy ที่ช่วยคุณในการฟื้นฟูระบบภูมิคุ้มกันร่างกายและทำลายเซลล์มะเร็งระยะเริ่มต้น

อย่ารอให้ NK Cell อ่อนแอลง จนร่างกายต้องเผชิญกับโรคร้าย ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่ S’RENE by SLC เพื่อรับคำแนะนำและเลือกโปรแกรมเสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่เหมาะสมกับคุณ เพราะสุขภาพที่ดี เริ่มต้นจากการดูแลตัวเองตั้งแต่วันนี้

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมหรือจองคิวปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญกับ S’RENE by SLC ได้แล้ววันนี้

• สาขาทองหล่อ  064 184 5237
• สาขา Charn แจ้งวัฒนะ ชั้น 2  099 807 7261
• สาขา Paradise Park ชั้น 3  081 249 7055

สามารถติดตาม S’RENE by SLC ได้ที่

• Facebook: www.facebook.com/SrenebySLC
• IG: www.instagram.com/srene.byslc
• TikTok: www.tiktok.com/@srenebyslc
• LINE: @SRENEbySLC หรือคลิก https://bit.ly/3IlXtvw 

อ้างอิง

Liu, S., Galat, V., Galat, Y., Lee, Y. K. A., Wainwright, D., & Wu, J. (2021). NK cell-based cancer immunotherapy: from basic biology to clinical development. Journal of hematology & oncology, 14(1), 7. https://doi.org/10.1186/s13045-020-01014-w 

Page, A., Chuvin, N., Valladeau-Guilemond, J., & Depil, S. (2024). Development of NK cell-based cancer immunotherapies through receptor engineering. Cellular & molecular immunology, 21(4), 315–331. https://doi.org/10.1038/s41423-024-01145-x