“ไขมันพอกตับ” โรคยอดฮิตของคนออฟฟิศที่ไม่ควรมองข้าม!

นั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์มากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน สั่งอาหารจัดส่งมากินที่โต๊ะทำงาน ดื่มกาแฟหวาน ๆ เป็นประจำ และแทบไม่มีเวลาออกกำลังกาย สถานการณ์เหล่านี้ไม่ใช่เรื่องแปลกสำหรับคนทำงานยุคปัจจุบัน แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าไลฟ์สไตล์แบบนี้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ ไขมันพอกตับ โดยไม่รู้ตัว จนกลายเป็นโรคยอดฮิตของมนุษย์ออฟฟิศ โรคตับที่เงียบเชียบ ดูไม่มีสัญญาณบอกอะไร แต่อันตรายถึงขั้นคุกคามชีวิตได้หากปล่อยทิ้งไว้ 

ไขมันพอกตับ คืออะไร? อันตรายแค่ไหน? 

ไขมันพอกตับ (Fatty Liver) เป็นภาวะที่เกิดจากการสะสมไขมันในตับมากกว่าปกติ โดยปกติตับจะมีไขมันอยู่ต่ำกว่า 5% ของน้ำหนักตับ แต่เมื่อมีไขมันสะสมเกิน 5% ขึ้นไป จึงเรียกว่าเป็นไขมันพอกตับ ซึ่งส่งผลให้ตับทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ โดยภาวะไขมันพอกตับสามารถแบ่งความรุนแรงออกได้เป็น 4 ระยะ ได้แก่ 

• ระยะที่ 1 – ไขมันสะสมในตับ แต่ยังไม่มีการอักเสบ 
• ระยะที่ 2 – เริ่มมีตับอักเสบ หากปล่อยไว้เกิน 6 เดือนอาจเป็นตับอักเสบเรื้อรัง 
• ระยะที่ 3 – เกิดพังผืดและการอักเสบรุนแรงขึ้น เซลล์ตับค่อยๆ ถูกทำลาย 
• ระยะที่ 4 – ตับแข็งและอาจกลายเป็นมะเร็งตับได้ 

ภาวะไขมันพอกตับ หรือผู้มีความเสี่ยงโรคตับจึงควรใส่ใจดูแลตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อป้องกันไม่ให้พัฒนาไปสู่ระยะที่รุนแรงขึ้น 

สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของชาวออฟฟิศ 

ชาวออฟฟิศมีโอกาสเป็น ไขมันพอกตับ มากกว่าคนทั่วไป โดยเฉพาะผู้ที่ทำงานมากกว่า 50 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ เนื่องจากรูปแบบการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไปในยุคดิจิทัล โดยปัจจัยเสี่ยงหลักที่พบบ่อยในคนออฟฟิศ ได้แก่ 

พฤติกรรมการทำงาน 

• นั่งทำงานติดต่อกันมากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน: โดยไม่ได้ลุกยืดเส้นยืดสาย 
• ไม่มีเวลาออกกำลังกาย: หรือเคลื่อนไหวร่างกายไม่เพียงพอ 
• นอนดึก นอนไม่พอ นอนไม่เป็นเวลา: เพราะงานค้างหรือความเครียดจากงาน 

อาหารและเครื่องดื่ม 

• สั่งอาหารจัดส่งประจำ: โดยเฉพาะอาหารทอด อาหารมัน รวมถึงกินฟาสต์ฟู้ดตลอดเวลา 
• ขนมขบเคี้ยวในออฟฟิศ: เช่น ขนมถุงแคลสูง คุกกี้ ขนมปัง ลูกอม 
• เครื่องดื่มหวาน: ไม่ว่าจะเป็นน้ำอัดลม ชานมไข่มุก ชาเย็น หรือกาแฟปรุงสำเร็จรูปที่มีน้ำตาลสูง 
• กินอาหารไม่เป็นเวลา: หรือข้ามมื้อแล้วกินมากในมื้อเดียว 
• ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: ในปริมาณมากและต่อเนื่อง ไม่ว่าจะจากงานปาร์ตี้ทุกสุดสัปดาห์ หรือจากความเครียดจากการทำงาน 

ความเครียดและสภาพแวดล้อม 

• ความกดดันจากงาน: ความเครียดจากงานเยอะ เดดไลน์ และเป้าหมายยอดขาย 
• การนั่งในที่แอร์เปิดตลอดวัน: ทำให้การเผาผลาญช้าลง 

สุขภาพและโรคประจำตัว 

• ภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วน: เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่สุด 
• โรคเบาหวานชนิดที่ 2: ภาวะดื้อต่ออินซูลินทำให้ร่างกายจัดการไขมันได้ไม่ดี 
• ไขมันในเลือดสูง: โดยเฉพาะระดับไตรกลีเซอไรด์สูง 
• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดไขมันพอกตับ 

ความเชื่อมโยงระหว่างปัญหาไขมันพอกตับกับคอเลสเตอรอลสูง 

หลายคนอาจคิดว่า ไขมันพอกตับ กับ คอเลสเตอรอลสูง เป็นคนละเรื่องกัน แต่จริง ๆ แล้วทั้งสองเรื่องนี้เกี่ยวข้องกันมาก เพราะตับและลำไส้เป็นตัวหลักที่สร้างคอเลสเตอรอลให้ร่างกายถึง 80% 

เมื่อตับมีไขมันพอกมากขึ้น ตับอาจทำงานผิดปกติ ทำให้ปริมาณคอเลสเตอรอลในเลือดผิดปกติ ไขมันเลว LDL เพิ่มขึ้น ส่วนไขมันดีอย่าง HDL ลดลง และเมื่อค่าคอเลสเตอรอลในเลือดสูงขึ้น คอเลสเตอรอลจะกลับไปสะสมเป็นไขมันที่ตับ เป็นวงจรซ้ำไปซ้ำไป นี่แหละเป็นเหตุผลที่ชาวออฟฟิศหลายคนมักมีทั้งสองปัญหาพร้อมกัน 

อาการและสัญญาณเตือน ไขมันพอกตับ 

ไขมันพอกตับเป็นโรคเงียบที่ส่วนใหญ่ไม่แสดงอาการในช่วงแรก มักตรวจพบจากการตรวจสุขภาพประจำปีหรือการเจาะเลือด อย่างไรก็ตาม หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปปรึกษาแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจ: 

• เหนื่อยง่าย อ่อนเพลียไม่ทราบสาเหตุ แม้จะพักผ่อนเพียงพอ 
• ปวดแน่นใต้ชายโครงด้านขวา โดยเฉพาะหลังทานอาหาร 
• น้ำหนักขึ้นแม้ควบคุมอาหาร หรือลดน้ำหนักยากผิดปกติ 
• ผิวหนังคันหรือเปลี่ยนสี โดยเฉพาะบริเวณคอและรักแร้ 

การตรวจสุขภาพประจำปีจึงสำคัญมาก เพราะแพทย์จะสามารถตรวจพบปัญหาสุขภาพตับได้ตั้งแต่ระยะแรกที่ยังรักษาและป้องกันได้ง่าย 

แนวทางการป้องกันและฟื้นฟูภาวะไขมันพอกตับ   

หัวใจสำคัญของการป้องกันและฟื้นฟูภาวะไขมันพอกตับคือ “การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์” อย่างยั่งยืน โดยเน้นหลัก 3 ด้าน คือ การควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอื่น ๆ รวมถึงการตรวจสุขภาพเป็นประจำ สำหรับชาวออฟฟิศที่ต้องการดูแลสุขภาพตับอย่างครอบคลุม 

การควบคุมอาหาร: “กินให้เป็น” เพื่อตับที่แข็งแรง 

การเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสมเป็นกุญแจสำคัญที่สุดในการลดปริมาณไขมันในตับ 

การออกกำลังกาย: เผาผลาญไขมัน ลดภาระตับ 

การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยให้ร่างกายเผาผลาญไขมันส่วนเกิน รวมทั้งไขมันที่สะสมในตับ และช่วยให้การทำงานของอินซูลินดีขึ้น 

• ความถี่และความหนัก: ควรออกกำลังกายแบบแอโรบิก (Aerobic Exercise) เช่น เดินเร็ว วิ่งเหยาะๆ ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน อย่างน้อยสัปดาห์ละ 150 นาที หรือครั้งละ 30-40 นาที 4-5 วันต่อสัปดาห์ 

• เสริมสร้างกล้ามเนื้อ: การออกกำลังกายแบบมีแรงต้าน (Resistance Training) เช่น ยกน้ำหนัก หรือใช้ยางยืด สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง จะช่วยเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ ทำให้ระบบเผาผลาญดีขึ้น 

• โยคะ: ท่าโยคะบางท่า เช่น ท่างูเห่า (Cobra Pose) ท่าคันธนู (Bow Pose) และท่าบิดตัว (Spinal Twist) สามารถช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดมายังบริเวณตับได้ 

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอื่น ๆ 

• ควบคุมน้ำหนัก: การลดน้ำหนักลง 5-10% ของน้ำหนักตัวเริ่มต้น สามารถลดปริมาณไขมันในตับและลดการอักเสบของตับได้อย่างมีนัยสำคัญ 
• งดดื่มแอลกอฮอล์โดยเด็ดขาด: แม้ในผู้ที่ไม่ได้มีภาวะไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์โดยตรง การงดดื่มก็จะช่วยลดภาระการทำงานของตับได้อย่างมาก 
• หลีกเลี่ยงยาและสมุนไพรที่ไม่จำเป็น: ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนรับประทานยาทุกชนิด เนื่องจากยาบางชนิดอาจส่งผลเสียต่อตับได้ 
• ควบคุมโรคประจำตัว: หากมีโรคเบาหวานหรือไขมันในเลือดสูง ควรควบคุมระดับน้ำตาลและไขมันให้อยู่ในเกณฑ์ปกติอย่างสม่ำเสมอ 
• ตรวจสุขภาพประจำปี: ควรตรวจสุขภาพและตรวจการทำงานของตับเป็นประจำ เพื่อติดตามผลและป้องกันภาวะแทรกซ้อน 

โดย โปรแกรม Preventive Check Up ที่ S’RENE by SLC ได้รับการออกแบบเพื่อตรวจสอบสุขภาพตับและปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง ด้วยการตรวจ 16 รายการสำคัญ ได้แก่: 

• การทำงานของตับ (AST, ALT) เพื่อประเมินความเสียหายของตับ 
• ระดับคอเลสเตอรอลทั้งหมด HDL และ LDL เพื่อดูความเสี่ยงหลอดเลือด 
• ระดับน้ำตาลในเลือด (FBS, HbA1C) เพื่อตรวจสอบภาวะเบาหวาน 
• การทำงานของไต และระดับกรดยูริคที่เกี่ยวข้องกับการเผาผลาญ 

สำหรับผู้มีภาวะเสี่ยงปัญหาตับทำงานผิดปกติ โปรแกรม IV Liver Detox ก็สามารถช่วยกระตุ้นตับให้ตับขับสารพิษได้ดีขึ้น ฟื้นฟูการทำงานของตับให้กลับมาเป็นปกติ และลดการสะสมไขมันในตับ โปรแกรมนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีผลตรวจเอนไซม์ตับสูงหรือมีความเสี่ยงจากการดื่มแอลกอฮอล์และอาหารมัน 

สรุป ไขมันพอกตับ อันตรายใกล้ตัว แก้ได้ถ้ารู้ทัน! 

ไขมันพอกตับ เป็นปัญหาสุขภาพที่คนออฟฟิศไม่ควรมองข้าม เพราะสามารถพัฒนาไปสู่โรคเรื้อรังของตับได้หากไม่ได้รับการดูแล การป้องกันด้วยการปรับไลฟ์สไตล์และตรวจสุขภาพเป็นประจำยังคงเป็นวิธีที่ดีที่สุด 

อย่าปล่อยให้ปัญหาสุขภาพตับส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตในระยะยาว ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมหรือนัดหมายปรึกษาแพทย์ได้ที่: 

ดำเนินการภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น 
เฉพาะสาขาที่ร่วมรายการ